Bol se definiše kao neprijatno senzorno i emotivno iskustvo povezano sa aktuelnim i potencijalnim oštećenjem tkiva. Akutni bol koji traje do 3 sedmice dovodi do privremenog prekidanja aktivnosti, a najčešće ga prate emocije zabrinutosti, blaže anksioznosti i povremeno straha. Subakutni bol traje od 3-12 sedmica i u tom slučaju dolazi do fokusiranja na fizičke simptome i intenzivnijih emocionalnih reakcija kao što su depresivni simptomi, anksioznost, frustriranost, bijes. Hronični bol traje duže od 3 mjeseca i vodi promjeni životnog stila, a često ga prate depresivnost, povlačenje, pasivne strategije za prevazilaženje i naglašavanje male kontrole nad bolom. Između bola i psihičkog stanja oboljelog postoji značajna uzročno-posljedična veza. Iako dugotrajan hronični bol može dovesti do depresivnosti, isto tako jedna od manifestacija depresivnosti može biti upravo somatizacija, tj doživljaj bola (za koji ne postoji somatski uzročnik). U svakom slučaju tretman bola podrazumjeva multidisciplinarni pristup koji uključuje sagledavanje fizičkih, psihološkihi i socijalnih faktora.
Uloga psihologa u tretmanu bola uključuje dijagnostičke i terapijske postupke. Procjenjuje se ličnost oboljelog, stepen somatizacije, te prisustvo funkcionalnih i disfunkcionalnih emocionalnih reakcija na bol. Psihološki faktori kao što su individualno emocionalno stanje i značenje koje se pridaje bolu u mnogome utiču na njegov doživljaj. Sternbach je još 1966. godine utvrdio da se doživljaj bola pojačava sa porastom nivoa anksioznosti. Vezano za terapijske postupke najčešće se primjenjuju kognitivne i kognitivno-bihejvioralne intervencije primarno usmjerene na savladavanje bola. Da bi ove intervencije mogle da djeluju pacijenti se navode na redefinišu doživljaj bola u smislu da ga posmatraju kao problem koji se može savladati. Istovremeno moraju vjerovati da će naučiti vještine za njegovu uspješnu kontrolu čime zapravo redefinišu svoju ulogu u procesu doživljaja bola. Umjesto uloge pasivnog trpljenja, budi se aktivna i kompetentna uloga u redukciji bola. Ova promjena pojačava osjećanje sopstvene efikasnosti u kontroli koje može uticati na bol. Pacijenti se uče da registruju svoje misli, osjećanja i ponašanja kako bi otklonili maladaptivne reakcije. U ovom smislu uče da odbacuju negativne, automatske misli kojima se obeshrabruju i uvode u još lošija osjećanja, a uključuju one u kojima predviđaju uspješni ishod u redukciji bola. Kognitivne tehnike koje se koriste su: kognitivna restukturacija (drugačiji način gledanja), strategije za rješavanje problema (brainstorming), distrakcione tehnike (kratkoročni efekti-skretanje pažnje, sabiranje, brojanje) te tehnike relaksacije (progresivna mišićna relaksacija, tehnike imaginacije, vođena fantazija).